Me Mjekun

Kur u duk se plaga e papunësisë në Shqipëri po shërohej, pandemia globale e Covid 19 mbërriti edhe në vendin tonë. Tremujori i fundit i vitit 2019 shënoi numrin më të ulët të papunëve në 20 vitet e fundit. Niveli i papunësisë zbriti në 11. 2%. Por tremujori i parë i vitit 2020 riktheu krizën më të madhe të papunësisë në vend. Në vetëm 30 ditë kanë humbur vendin e punës 61 mijë persona duke rritur papunësinë në vend me 37 %. Largimet masive nga puna erdhën për shkak të situatës së diktuar nga pandemia Covid 19. Në botë , rënien ekonomike botërore të gjithë po përjetojnë me simptoma të ngjashme pasi miliona njerëz janë larguar nga puna për shkak të Covid-19. Kjo do të jetë një pandemi globale e papunësisë. Unë e quaj një krizë brenda një krize. Përfshirja e mëtutjeshme e këtyre figurave dramatike është shpejtësia me të cilën shumë nga ne papritmas u gjendëm pa punë , ose të hedhur poshtë . Kjo është, natyrisht, një sfidë financiare për shumë njerëz që papritmas kanë humbur të ardhurat e tyre, por gjithashtu paraqet një sfidë psikologjike. Kur dikush humbet punën , si i përballon ato ndjenja? “‘Është e vështirë” . Shumë të pa punë përveç fondit të sigurisë që mund të kënë marrë janë drejtuar dhe pranë fondacioneve të ndryshme të bamirësive për tia dalë me shpenzimet jetësore por prap është e vështirë. Ndërsa njerëzit humbasin vendet e punës, dhe të ardhurat dhe sigurinë, ndikimi psikologjik te ata të lënduar nga kjo përplasje ekonomike mund të jetë e madhe.

Proçesi i një humbjeje

Humbja e çdo pune mund të jetë emocionalisht torturuese, por kur ndodh në këtë mjedisin tonë aktual të pasigurisë së shtuar ka dhe stresorë shtesë. Si veprojmë të gjithë me stresin që po intensifikohet nga kjo situatë e veçantë? Disa njerëz po kalojnë në modalitetin e kontrollit dhe po përpiqen të kontrollojnë gjithçka. Por ne po përballemi me fakte që ne nuk jemi në kontroll të situatës sonë aq sa dëshirojmë të jemi. Psikologët vërejnë se humbja e një pune shpesh barazohet me pikëllimin e humbjes së një personi të dashur , trajektorja emocionale mund të përfshijë ndonjë nga fazat e pikëllimit, e cila rrjedh nga tronditja dhe mohimi, deri në zemërim, dhe përfundimisht në pranim dhe shpresë.. Është gjithashtu e rëndësishme të pranonojmë se emocionet e lidhura me një humbje pune mund të kërkojnë kohë për t’i kaluar. Në studimet e fundit bazuar në të dhëna nga ndjenja e pjesëmarrësve të papunë gjurmuar kohët e fundit 12 javë pas humbjes nga, Sarah Damaske, një profesoreshë e asociuar e marrëdhënieve të sociologjisë, punës dhe punësimit në Universitetin Shtetëror të Pensilvanisë, u diktua që në fillim njerëzit janë vërtet të zemëruar. Sidoqoftë,edhe më pas deri ne një vit njerëzit që humbën punën e tyre , u përballën me krizën e humbjes dhe zemërim . A do të ketë zemërim të ngjashëm kësaj here për shkak të rrethanave të jashtëzakonshme në të cilat jetojmë? Unë nuk mund të parashikojë siguri, por bazuar në studimin e fundit duket se ka të ngjarë që : “Njerëzit që pushohen nga puna ndjehen mjaft të zemëruar për këtë dhe irritohen me punëdhënësit e tyre,”. Unë argumentoj se një zemërim i madh vjen nga ndjenja sikur jeni i zëvendësuar (ata gjetën dikë që ishte më i lirë për të bërë punën). Ose, ata larguan dikë nga puna dhe bëjnë dallime nga pjesa e ekimit që qëndrojnë të punësuar . Pastaj individët mund të fajësojnë psikologjikisht pandeminë për papunësinë e tyre. Por ajo që mund të pasojë është që bisneset mund të kuptojnë që kjo situatë mund të shkojë gjatë, dhe atyre u duhen më pak njerëz në punë. Kjo do të thotë, që teknologjia mund të zëvendësojë shumë. Dhe kjo do të jetë frika më e madhe dhe pasoja afatgjatë.

Qëndrimi i ekuilibruar

Studimet tregojnë se njerëzit që pësuan vështirësi financiare, strehimi ose punë të lidhura me recesionin e madh ishin më të prekshëm ndaj problemeve të shëndetit mendor. Në përgjithësi, pas ndonjë humbjeje, njerëzit duhet të njohin elementet e situatës së tyre që ata mund dhe nuk mund t’i kontrollojnë. Identifikimi i problemeve të menjëhershme si nevoja për të zvogëluar shpenzimet shtëpiake për një periudhë dhe vendosja e disa rregullimeve , së bashku me pranimin se në një afat të shkurtër gjërat do të jenë të vështira do të ndihmojë ne të qëndruarit të ekuilibruar. Ndoshta ajo që është e ndryshme në lidhje me situatën e papunësisë në pergjithësi , në këtë situatë është besimi se është diçka e përkohshme dhe se pasi gjërat të jenë nën kontroll, njerëzit do të kthehen në punë.
Jeta ndryshon në një moment, kjo do të jetë një ngarkesë e gjatë, por shpresojmë se të gjithë të mund të mbajmë sensisn e ekuilibrit.

Artikull nga Irena Danjolli, punonjëse sociale