Nga Dr. Sotiraq Lako, hematolog– Hiperferritinemia, rritjen e nivelit te ferritines ne gjak. Eshte e shpeshte (jo sa deficiti i hekurit), por qe eshte po aq e keqmesuar dhe keqtrajtuar. Per te vleresuar e vleresojne, kane frike te gjithe.
Problemi fillon qe tek termi: ferritina eshte proteine brendaqelizore (kryesisht tek hepatocitet, qelizat e melcise), qe siguron depozitimin e hekurit ne nje forme jo toksike. Ne analizat e gjakut shkruhet ferritina, ne fakt duhet shkruar ferritinemia. Sic e bejne dhe me termin glicemia (ne matim glukozen ne gjak = glicemia, nuk matim glukozen e depozituar (glikogjenin, glikolipidet).
Ferritinemia eshte ferritina (sasi shume e vogel ne krahasim me ate qe eshte depo, perfaqeson afersisht 1/10 e depove te hekurit perkatesisht 600 mg hekur tek femrat dhe 1,200 mg tek meshkujt) qe qarkullon ne gjak dhe qe ne e matim ne laborator.
Ne nuk matim ferritinen ne melci, etj, por ferritinemine (ferritinen qarkulluese). Vlera minimale normale per femrat 20 ng/ml, tek meshkujt 40 ng/ml (dy here me shume) dhe vlera optimale per femrat rreth 60 ng/ml dhe tek meshkujt rreth 120 ng/ml.
Ferritinemia e ulur (< 20 ng/ml tek femrat dhe < 40 ng/ml tek meshkujt) = mungese absolute e hekurit.
Por ferritinemia (jo ferritina) e rritur nuk eshte vetem tregues i mbingarkeses absolute te hekurit, ajo eshte dhe tregues i inflamacionit. Pra jo cdo hyperferritinemia eshte baras me mbingarkese me hekur, pra me rrezikun e demtimit te organeve nga depozitimi i hekurit (melci, zemer, pankreas, lekure). Paciente te frikesuar nga rritja e ferritinemise dhe mjeke qe u thone shpejt te bejne heqje te gjakut !! (dhe kur ka depozitim te vertete te hekurit demtimet jane graduale). Ferritinemia 417 ng/ml, rekomandohet salaso !!
Ferritinemia konsiderohet e rritur kur eshte > 500 ng/ml. Deri ne 1,000 ng/ml, konsiderohet rritje e lehte e saj. Asnje ankese nuk presim nga pacienti.
Sapo vleresohet hiperferritinemia, duhet bere Saturimi i Transferrines = Raporti Sideremia /TIBC x 100.
Nese ky raport eshte 50 % ose me shume tek meshkujt dhe 45 % ose me shume tek femrat konsiderohet Hiperferrritinemia me Mbingarkese me Hekur (Iron Overload) dhe vetem ne kete rast dhe kur ferritinemia eshte > 1,000 ng/ml fillon dhe depozitimi ne organe dhe demtimi gradual i tyre. Vetem ne keto raste perdoren kelantet e hekurit, heqja e gjakut dhe qe behen ne qendra te caktuara, nga mjeke te kualifikuar.
Nese ky raport eshte 20-50 % tek meshkujt dhe 15-45 % tek femrat, konsiderohet me Hiperferritinemia pa mbingerkese me hekur. Sado te jete vlera e ferritinemise (jo e ferritines), nuk ka asnje mundesi te depozitohet ne organe. Eshte me origjine inflamatore, nuk eshte patologji hematologjike. Vleresohet dhjamosja e melcise jo alkolike, sigurisht alkoolike dhe vete perdorimi i alkoolit, rritja e kolesterolit, triglicerideve, obeziteti, semundjet reumatizmale, tumorale etj. Mjekohet shkaktari (dislipidemia, semundja reumatizmale, obeziteti, hiqet alkooli etj), por jo hiperferritinemia.
Nese ky raport eshte < 20 % tek meshkujt dhe < 15 % tek femrat = Mungese Absolute e Hekurit, pacienti duhet te marri mjekim me hekur, pavaresisht vleres se ferritinemise. Kujdes Inflamacioni rrit ferritinemine, por ul sideremine.
Dhe nje informacion te fundit, nje nga budallalliqet e zakonshme qe degjojme; kur merret hekur nga goja, nuk thithet me shume hekur sa duhet dhe nuk demtohet asnjehere melcia. Perjashtim bejne vetem dy semundje: Hemokromatoza Hereditare dhe Talasemia Major.
E njohur dhe si terapia e kripës, haloterapia është një trajtim alternativ që përfshin ekspozimin…
Gastrina është hormoni që luan një rol të rëndësishëm në procesin e tretjes, duke ndihmuar…
Ekografia është ndër mjetet më të përdorura në mjekësi për ekzaminimet. Një nga inovacionet e…
Virus në latinisht d.m.th helm. Viruset qëndrojnë ne mes kufirit të së gjallës dhe të…
Ekzaminimi i densitometrisë së kockave tregon nëse jeni prekur nga osteoporoza apo se shëndeti i…
E RENDESISHME! Ky artikull është vetëm për të rriturit dhe jo fëmijët. Rekomandohet se para…