Me Mjekun

Qytetarët kinezë treguan simptoma të stresit posttraumatik (PTSD) gjatë shpërthimit të koronavirus COVID-19, sipas rezultateve të studimit të publikuara në medRx çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD) ishte çrregullimi psikik më i zakonshëm që u shfaq pas shpërthimit të SARS COVID 19. Gjithsej 2091 të anketuar kinezë morën pjesë në studim (60.8% femra). Pjesëmarrësit u ndanë në 6 grupmoshë të ndryshme në intervalin prej 10 vjetësh: 1.4% ishin të moshës <18 vjeç, 31.5% ishin midis moshës 18 dhe 29 vjeç, 29.4% ishin midis moshës 30 dhe 39 vjeç, 26.5% ishin midis moshës 40 dhe 49 vjet, 8.6% ishin midis moshës 50 dhe 59 vjeç, dhe 2.5% ishin mosha ≥60 vjeç.

Edhe në Shqipëri është një kohë stresuese. Shumë prej tyre njerëzve kanë filluar të ndiejnë efektet emocionale dhe psikologjike të karantinës. Njerëzit u thuhet që të qëndrojnë brenda, të kufizojnë pushimet e tyre në shtëpi për nevoja dhe të kalojnë së bashku nëse është e mundur. Qeveria po vendos kufizime. Gjithë kohës fjalët “distanca sociale” dhe “ligji ushtarak” janë në lajme javët e fundit. Spitalet janë të mbingarkuara dhe stafi është i mbingarkuar. Shumë kënde lojrash, parqe dëfrimi, hotele dhe plazhe janë mbyllur deri në njoftimin e mëtutjeshëm. Familjet kanë ngecur në shtëpi, shkollat kanë filluar mësimin në distancë, dhe shumica e kompanive kanë punonjësit e tyre që punojnë nga shtëpia, një pjesë edhe të pa punë. Paniku që shumë po e përjetojnë është pjesë e një pandemie globale në rritje. Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve e identifikojnë COVID-19 si, një sëmundje e re e frymëmarrjes që përhapet nga një person në tjetrin dhe mund të përfshijë kollë, ethe , temperature dhe gulçim.” Ashpërsia e simptomave mund të shkojë nga e butë në e rëndë, deri dhe duke përfshirë vdekjen për ata që jetojnë me problematika të tjera shëndetësore. Njerëzit me diabet, astmë, fëmijë të vegjël ose moshë të përparuar janë në një rrezik të shtuar për kontraktimin e COVID-19.1. Në këtë kohë të pasigurisë, është e rëndësishme të njihet ndikimi në shëndetin mendor duke përfshirë potencialin për zhvillimin e çrregullimit të stresit post-traumatik.
PTSD dhe efektet e saj
PTSD identifikohet si një grup simptomash që mund të përfshijnë: gjendja shpirtërore të luhatshme,ndryshime në sjellje dhe simptomat konjitive dhe zgjimi emocional. Shenjat e PTSD-së të mundshme:
• Parafytyrimet
• Ankthet gjatë natës
• Ndjenja e shkëputur ose e mpirë
• Faj, panik ose ankth
• Shmangia e njerëzve ose vendeve që shkaktojnë shqetësime
• zemërim
• E tronditur lehtë ose shokuar
• Depresion i lehtë
• Problemet me gjumin
Simptomat mund të ndryshojnë në intensitet ose kohëzgjatje nga butë në të rëndë. Rreziku mund të varet nga shumë faktorë të cilët mund të përfshijnë qëndrueshmërinë personale, ekspozimin e mëparshëm ndaj një ngjarje traumatike ose stilin individual të përballimit. Ndërsa qëllimi përfundimtar është parandalimi i PTSD, ka gjëra që mund të bëhen për të zvogëluar shanset e zhvillimit të tij.
Disa këshilla për minimizimin e rreziqeve të PTSD nga Pandemia COVID-19 :
Qëndroni në të tashmen
• Praktika e ndërgjegjes ka shumë studime që mbështesin dobinë e saj në kohë stresi dhe përballimi me simptomat e PTSD. Të mësuarit se si të njihen shkaktarët e brendshëm, përdorimi i frymëmarrjes ose ditari i përditshëm mund të ndihmojë në vetëdijësimin dhe zvogëlimin e shqetësimit emocional.
Monitoroni, emocionet dhe mendimet
• Mendimet dhe ndjenjat mund të udhëheqin sjelljen. Në kohë stresi, është ndoshta edhe më e rëndësishme të matni emocionet dhe mendimet negative, si dhe zakonet. Për shembull, shikimi i lajmeve mund të jetë një zakon i përditshëm për shumë prej nesh. Nëse megjithatë, shikimi i azhornimeve të COVID-19 shkakton shqetësime emocionale ose mendime ndërhyrëse, atëherë fikja e lajmit mund të jetë e dobishme. Ose kufizoni azhornimet për disa burime të besueshme dhe të vlefshme, të tilla si Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH), të cilat mund të ndihmojnë në uljen e ankthit nga mbivendosja e mendimeve negative.
Përqendrohuni në atë që mund të kontrolloni
• Me një pandemi që na na ka mbërthyer, mund të ndjehemi sikur kemi humbur një sens kontrolli mbi jetën tonë. Disa këshilla për të ndihmuar në rigjenerimin e një sensi normaliteti dhe një ndjenje qetësie:

1. Keni disa hobi që mund të bëni nga shtëpia (lexim, thurje,video lojëra , vrapim në lagjen tuaj, shikimi shfaqjeve tuaja të preferuara, etj.)
2. Merrni kohë për të ditarin ku të shkruani mendimet dhe ndjenjat tuaja pozitive në fund të çdo dite.
3. Bëni një natë me film familjar dy ditë në javë.
4. Lejoini vetes që të keni hapësirë personale.
5. Provoni meditim ose joga në dhomën tuaj.
6. Bëni shumë gjumë.
7. Lejoni të dashurit tuaj të kenë hapësirë personale.

Artikull nga Irena Danjolli, punonjëse sociale