Share This Article
Hormoni folikolo-stimulues (FSH) prodhohet nga pjesa e përparme e hipofizës, gjendrës endokrine në kokë. Ajo bën pjesë e të ashtuquajturës gonadotropina dhe si i tillë vepron duke rregulluar funksionimin korrekt të gonadeve (testikujt e vezoret, respektivisht tek meshkujt dhe femrat).
Tek meshkujt, veprimi i saj zhvillohet në nivelin e tubulave semifinoze të testikujve, ku hormoni stimulon prodhimin e spermatozoideve të reja dhe mirëmbajtjen e përqendrimit optimal të testosteronit, duke mundësuar që këto qeliza të maturohen si duhet.
Tek femrat FSH ka dy role thelbësore:
Të garantojë maturimin e folikulave të vezores (struktura anatomike që përmbajnë në fazën e maturimit qelizat e vezëve, të vendosura në pjesën kortikale të vezores)
Dhe së bashku me hormonin LH (lutenizues) nxit prodhimin e estrogjenit.
Lexo edhe- Pse duhet analiza e hormonit LH dhe vlerat normale
VLERAT NORMALE
Tek fëmijët (mosha parapubertale)
Meshkuj: 0-5.0 mlU/ml
Femra: 0-4,0 mlU/ml
Tek meshkujt
Në pubertet: 0.3-10.0 mIU/ml
I rritur: 1.5-12.4 mIU/ml
Tek femrat
Pubertet: 0.3-10.0 mIU/ml
Mosha fertile
Fase folkulare: 1.0-8.8 mIU/ml
Ovulacioni: 4.0-25.0 mIU/ml
Faza luteale: 1.0-5.1 mIU/ml
Menopauza: 16.7-134.8 mIU/ml
Duhet theksuar se vlerat normale variojnë nga laboratori në laborator, dhe për këtë duhet kontrolluar intervali referues që jepen nga vetë analizat.
INTERPRETIMI I VLERAVE
Tek femrat
Vlerësimi i FSH-së tek femrat kërkohet kryesisht në rastet e:
Amenorrea (mungesës së menstruacioneve)
Fluksit të parregullt mensutral
Vështirësi për shtatzëni (infertilitet).
Zakonisht për të vlerësuar fertilitetin e një femre, përqëndrimi i hormoneve vlerësohet përgjithësisht gjatë ditës së trete dhe të pestë të ciklit, gjatë fazës folikualre (ose proliferative)
Pavarësisht disa kufizimeve të lidhura me raste të ndryshme, një vlerë e rritur e FSH në gjak tek një femër lind dyshime për një gjendje të zvogëluar të rezervës së vezores, pasi doza e hormonit është një farë mase indirekte e numrit të folkulave të vezoreve të mbetura (e thënë më thjeshtë, nga numri i vezëve të mbetura në dispozicion)
Analiza tek femrat, e bërë ditën e tretë të ciklit mund të vlerësohet kështu
Vlera më të larta se 15: rezerva të paktë të folikulave te vezoreve
Vlerat mes 10 dhe 15: ulje e mundshme e fertilitetit në lidhje me moshën
Vlerat më të ulëta se 10: konsiderohen optimale.
Pra, një rritje vlerave të FSH mund të parashikojë një probabilitet të ulët të suksesit dhe në rastet e përdorimit të teknikave të fekondimit të asistuar
Një tjetër e dhënë e rëndësishme që del nga analiza e përbashkët e FSH dhe LH është ajo e lidhur me diagnozën e policistit të vezoresl gratë që janë të prekura tregojnë së paku dyfish vlerat e LH krahasuar me nivelin e FSH.
Në menopauzë vlerat në përgjithësi arrijnë dhe tejkalojnë në mënyrë progresive vlerat e 40 mIU/ml. Gjithashtu duhet të keni parasysh se rezultati i ulët apo i lartë nuk jep e vetme diagnozën, por jep të dhëna mbi shkaqet e mundshme.
Vlerat e larta për shembull mund të sugjerojnë:
Praninë e kisteve të vezoreve
Pamjaftueshmërinë primitive të vezores
Sindromën e policistitit të vezores
Neoplazmën
Pubertet i parakohshëm tek vajzat
Sindromin Morris
Në të kundërt, vlerat e ulëta mund të jenë të lidhura me:
Alkoolizmin
Anoreksinë
Estrogjenin
Pamjafueshmërinë e vezores
Sëmundje të hipofizës
Sëmundje sistemike
Kequshqyerje
Neoplazma
Toksikodipendenca (varësia nga drogëra)
Meshkujt
Tek meshkujt analiza mund të kërkohet në rastet e:
Numrit të zvogëluar të spermës
Varfërim i masës muskulore
Rënie të dëshirës seksuale
Vështirësi për të bërë fëmijë.
Nivelet e larta të FSH mund ti atribuhen një pamjaftueshmërie primare të testikulit, që ndodh për difekte në zhvillimin e tyre apo lezione të mundshme të testikujve (sëmundje gjenetike, autoimune, trajtimet me kemio-terapi, trauma)
Ndërsa nivelet e ulëta të FSH mund të tregojnë çrregullime të hipofizës apo hipotalamusit, pra niveli i hormonit i prodhuar nga këto struktura është i pamjaftueshëm.
Por megjithatë kjo mund të jetë e lidhur edhe me:
Alkoolizmin
Anoreksinë
Ndryshime neurohipotalamike
Ilaçet
Sëmundje hipofizare
Sëmundje sistemike
Osteomalacia
Rakitizmi.
Fëmijët
Tek fëmijët niveli i FSH rritet pak pas lindjes, për tu zvogëluar më pas në mënyrë domethënëse rreth 6 muajsh tek djemtë dhe 1-2 vjeç tek vajzat, dhe të rriten sërish para pubertetit.
Tek pacientët në moshë pediatrike analiza mund të kërkohet kur dyshohet për vonesë ose hershmëri të zhvillimit seksual.
PËRGATITJA PËR ANALIZËN
Para analizës është e nevojshme të mos merrni ilaçe që mund të ndërhyjnë në nivelin normal të hormoneve, për këtë duhet të kërkoni këshillat dhe udhëzimet e mjekut.
Nuk është e nevojshme të jeni esëll, por tek femrat është e rëndësishme të respektohet rreptësisht dita e vendosur nga specialisti për të bërë analizën, pasi duhet të jetë e lidhur me një moment specifik në ciklin e vezores./MeMjekun.com