Embolia e lëngut amniotik, çfarë është dhe rreziqet
Share This Article
Embolia e likidit Amniotic është një gjendje e rrallë, por e rrezikshme, që ndodh kur likidi amniotic (lëngu që rrethon bebin në mitër gjatë shtatzënisë) ose materialet fetale si p.sh. qime apo flokë, hyjnë në qarkullimin e gjakut amtar. Një gjendje e tillë ka më shumë gjasa të ndodhi gjatë lindjes ose menjëherë pas saj. Embolia e likidit Amniotic është e vështirë për t’u diagnostikuar.
SIMPTOMAT
Embolia e likidit Amniotic zhvillohet papritur dhe shpejtë. Ajo shfaq shenja të tilla si:
• Shkurtim i menjëhershëm i frymëmarrjes
• Edem pulmonare (shtim i sasisë së likideve në mushkri)
• Rënie e menjëhershme e presioni të gjakut
• Kolaps kardiovaskular
• Probleme me koagulimin e gjakut, të cilat rrezikojnë jetën (koagulopati e disemunuar intravaskulare)
• Të përziera ose të vjella
• Ethe
• Shpejtim të rrahjeve të zemrës ose çrregullime të ritmit të saj
• Vuajtje fetale të menjëhershme, që shoqërohen me ngadalësim të rrahjeve të zemrës fetale
• Dëmtime të sistemit nervor
• Koma
SHKAQET
Arsyeja perse ndodh embolia e likidit Amniotic nuk është akoma e qartë, por dihet se kalimi i likidit amniotic apo materialeve fetale në qarkullimin amtar, sjell një reaksion inflamator dhe aktivizim të koagulimit në vazat amtare.
FAKTORET E RREZIKUT
Duke qenë se ky është një ndërlikim shumë i rrallë, është tepër e vështirë që të identifikohen faktorët e riskut. Llogaritet se haset në 1-12 raste për çdo 100000 lindje. Megjithatë mendohet se në shfaqjen e embolisë së likidit Amniotic ndikojnë:
• Mosha amtare e madhe: Kur nëna është mbi 35 vjeç.
• Probleme të Placentës: Nëse ka anomali të tilla si: vendosje e pjesshme apo e plotë mbi qafën e mitrës, apo shkëputje e parakohshme e placentës nga muri i mitrës mund të çojnë në shkëputjen fizike midis nënës dhe fëmijës.
• Preeclampsi:Presioni i lartë i gjakut dhe sasia e madhe e proteinës në urinë pas javës së 20-të të shtatzënisë mund të ndikoj në shtimin e riskut për embloli të likidit Amniotic.
• Induktimi i aktivitetit të lindjes: Kjo mendohet për disa metoda të përdorura, por të dhënat janë të kufizuara
• Lindja operative me secio C, me forces apo me vakum r rrisin rrezikun për emboli. Kjo për faktin se këto procedura mund të ndërpresin barrierën fizike mes nënës dhe fëmijës.
• Gjenetike: Një rol i rëndësishëm i jepet faktorit gjenetik në shfaqjen e embolisë së likidit Amniotic
KOMPLIKACIONET
• Dëmtime të trurit: Oksigjenimi i ulët i gjakut mund të japin dëmtime neurologjike të përhershme, të rënda.
• Hospitalizim i zgjatur: Gratë të cilat i mbijetojnë embolisë mund të qëndrojnë disa javë deri muaj në spital.
Llogaritet që vdekshmëria nga embolia e likidit Amniotic arrin deri në 10 % në vendet e zhvilluara. Gjithashtu sëmundshmëria dhe vdekshmëria është e lartë edhe për fëmijën.
TRAJTIMI
Trajtimi duhet të jetë i menjëhershëm për të rivendosur presionin e gjakut dhe oksigjenimin e tij:
• Vendosja e kateterit në një nga arteriet për të monitoruar presionin e gjakut, si dhe vendosja e kateterit venoz qendrorë për të siguruar marrjen e likideve në sasi të madhe, medikamentet e ndryshme apo dhe gjakut.
• Oksigjenim i vazhdueshëm
• Përfundimi i shtatzënisë nëpërmjet interventit të shpejtë
• Kujdesi për fëmijën e porsalindur
Artikull nga Dr. Kozeta Mustafaraj
Klinika gjinekologjike “Dr. Kozeta”
Nr tel: +355 68 231 3410