Share This Article
Hepatiti B është një infeksion serioz i mëlçisë i shkaktuar nga virusi i hepatitit B (HBV). Për shumicën e njerëzve, hepatiti B është afatshkurtër, i quajtur edhe akut. Hepatiti B akut zgjat më pak se gjashtë muaj. Por për të tjerët, infeksioni zgjat më shumë se gjashtë muaj dhe quhet kronik. Hepatiti B kronik rrit rrezikun e dështimit të mëlçisë dhe cirrozë.
Shumica e të rriturve me hepatit B shërohen plotësisht, edhe nëse simptomat e tyre janë të këqija. Foshnjat dhe fëmijët kanë më shumë gjasa të zhvillojnë një infeksion kronik dhe afatgjatë të virusit të hepatitit B.
Një vaksinë mund të parandalojë infeksionin me virusin e hepatitit B. Për ata që infektohen, trajtimi varet nëse infeksioni është akut apo kronik. Disa njerëz kanë nevojë për ilaçe. Të tjerë me dëmtime serioze të mëlçisë nga një infeksion kronik kanë nevojë për transplantim të mëlçisë.
SIMPTOMAT
Simptomat e hepatitit akut B variojnë nga të lehta në serioze. Simptomat zakonisht fillojnë rreth 1 deri në 4 muaj pasi të jeni infektuar me HBV. Por mund t’i vini re që dy javë pasi të jeni infektuar. Disa njerëz me hepatit B akut ose kronik mund të mos kenë asnjë simptomë, veçanërisht fëmijët e vegjël.
Simptomat e hepatitit B mund të përfshijnë:
Dhimbje në zonën e stomakut, e quajtur edhe bark.
Urinë të errët.
Ethe.
Dhimbje të kyçeve.
Humbje të oreksit.
Stomak të prishur dhe të vjella.
Dobësi dhe lodhje ekstreme.
Verdhëz, e cila është një zverdhje e të bardhës së syve dhe lëkurës. Në varësi të ngjyrës së lëkurës, ky ndryshim mund të jetë më i vështirë ose më i lehtë për t’u parë.
SHKAQET
Hepatiti B shkaktohet nga virusi i hepatitit B (HBV). Virusi kalon nga një person në tjetrin përmes gjakut, spermës ose lëngjeve të tjera të trupit. Nuk përhapet me teshtimë ose kollë.
Mënyrat e zakonshme se si mund të përhapet HBV janë:
Kontakti seksual. Mund të merrni hepatitin B nëse kryeni marrëdhënie seksuale me dikë që është i infektuar dhe nuk përdorni prezervativ. Virusi mund t’ju kalojë nëse gjaku, pështyma, sperma ose lëngjet vaginale të personit hyjnë në trupin tuaj.
Ndarja e gjilpërave. HBV përhapet lehtësisht përmes gjilpërave dhe shiringave që janë të ndotura me gjak të infektuar. Ndarja e pajisjeve të përdorura për të injektuar droga të paligjshme ju vë në rrezik të lartë të hepatitit B.
Shpimet aksidentale të gjilpërave. Hepatiti B është një shqetësim për punonjësit e kujdesit shëndetësor dhe këdo tjetër që bie në kontakt me gjakun e njeriut.
Nga personi shtatzënë tek i porsalinduri. Personat shtatzëna të infektuara me HBV mund ta kalojnë virusin tek foshnjat e tyre gjatë lindjes. Por i porsalinduri mund të vaksinohet për të parandaluar infektimin në pothuajse të gjitha rastet.
HEPATITI B KRONIK DHE AKUT
Infeksioni i HBV-së mund të jetë jetëshkurtër, i quajtur edhe akut. Ose mund të zgjasë shumë, i njohur edhe si kronik.
Infeksioni akut i HBV-së zgjat më pak se gjashtë muaj. Sistemi juaj imunitar ka të ngjarë të pastrojë virusin e hepatitit B nga trupi juaj. Ju duhet të shëroheni plotësisht brenda pak muajsh. Shumica e njerëzve që marrin infeksione HBV si të rritur kanë infeksione akute. Por këto mund të çojnë në infeksione kronike.
Infeksioni kronik i HBV-së zgjat gjashtë muaj ose më shumë. Ai zgjat sepse sistemi imunitar nuk mund ta luftojë infeksionin. Infeksioni kronik i virusit të hepatitit B mund të zgjasë një jetë të tërë. Mund të çojë në sëmundje serioze si cirroza dhe kanceri i mëlçisë. Disa njerëz me hepatit B kronik mund të mos kenë fare simptoma. Disa mund të kenë lodhje të vazhdueshme dhe simptoma të lehta të hepatitit akut.
Sa më i ri të jeni kur merrni hepatitin B, aq më i lartë është rreziku që gjendja të bëhet kronike. Kjo është veçanërisht e vërtetë për të porsalindurit ose fëmijët nën 5 vjeç. Hepatiti B kronik mund të mos zbulohet për dekada derisa një person të sëmuret shumë nga sëmundja e mëlçisë.
FAKTORET E RREZIKUT
Virusi i hepatitit B përhapet nëpërmjet kontaktit me gjakun, spermën ose lëngjet e tjera të trupit nga një person i infektuar. Rreziku juaj i infeksionit HBV rritet nëse:
Keni marrëdhënie seksuale pa prezervativ me partnerë të shumtë seksualë ose me dikë që është i infektuar me HBV.
Ndani gjilpërat gjatë përdorimit të barnave të injektuara në venë.
Jetoni me dikë që ka një infeksion kronik HBV.
Jeni foshnjë që ka lindur nga një person shtatzënë i infektuar.
Keni një punë që ju ekspozon ndaj gjakut të njeriut.
Keni hepatit C ose HIV.
Merrni trajtim me dializë.
Keni nevojë të merrni ilaçe që mund të dobësojnë sistemin imunitar, siç është kimioterapia.
Udhëtoni në rajone me shkallë të lartë infeksioni të HBV, siç janë Azia, Ishujt e Paqësorit, Afrika dhe Evropa Lindore.
Lexo edhe – Hepatiti akut tek fëmijët, çfarë dimë deri tani?
DIAGNOSTIKIMI
Diagnoza përfshin hapat që ndërmerr mjeku specialist për të zbuluar nëse keni hepatit B. Ai ju bën një ekzaminim fizik dhe kërkon simptoma të dëmtimit të mëlçisë. Këto simptoma mund të përfshijnë zverdhje të lëkurës dhe dhimbje stomaku. Testet që mund të ndihmojnë në diagnostikimin e hepatitit B ose ndërlikimeve të tij janë:
Analizat e gjakut. Ato mund të zbulojnë virusin e hepatitit B në trupin tuaj. Ato gjithashtu mund t’i tregojnë mjekut nëse infeksioni është akut ose kronik. Një test i thjeshtë gjaku gjithashtu mund të zbulojë nëse jeni imun ndaj gjendjes.
Eko e mëlçisë. Një eko speciale e quajtur elastografi kalimtare mund të tregojë sasinë e dëmtimit të mëlçisë.
Biopsia e mëlçisë. Mjeku specialist mund të heqë një mostër të vogël të mëlçisë suaj për testim për të kontrolluar dëmtimin e mëlçisë. Kjo quhet biopsi e mëlçisë. Gjatë këtij testi, mjeku fut një gjilpërë të hollë përmes lëkurës suaj dhe në mëlçinë tuaj. Gjilpëra heq një mostër indesh që laboratori ta kontrollojë.
TRAJTIMI
Trajtimi për infeksionin akut të HBV
Mund të mos keni nevojë për trajtim për një infeksion akut të virusit të hepatitit B. Infeksioni është jetëshkurtër dhe më shpesh zhduket vetë. Një profesionist i kujdesit shëndetësor mund të rekomandojë:
Pushim.
Ushqyerje të duhur.
Mjaft lëngje.
Monitorim të ngushtë ndërsa trupi juaj lufton infeksionin.
Nëse simptomat tuaja janë të rënda, mund të keni nevojë për ilaçe antivirale ose një qëndrim në spital për të parandaluar ndërlikimet.
Trajtimi për infeksionin kronik të HBV
Shumica e njerëzve me infeksion kronik të virusit të hepatitit B kanë nevojë për trajtim për pjesën tjetër të jetës së tyre. Vendimi për të filluar trajtimin varet nga shumë faktorë, duke përfshirë nëse:
Virusi po shkakton inflamacion ose dhëmbje të mëlçisë, e quajtur edhe cirrozë.
Keni infeksione të tjera, të tilla si hepatiti C ose HIV.
Sistemi juaj imunitar dobësohet nga ilaçet ose sëmundjet.
Trajtimi ndihmon në uljen e rrezikut të sëmundjes së mëlçisë dhe ju pengon të kaloni infeksionin te të tjerët.
Trajtimi për hepatitin kronik B mund të përfshijë:
Ilaçe antivirale. Shumë ilaçe antivirale mund të ndihmojnë në luftimin e virusit dhe në ngadalësimin e aftësisë së tij për të dëmtuar mëlçinë tuaj. Këto ilaçe përfshijnë entekavir (Baraclude), tenofovir (Viread), lamivudinë (Epivir) dhe adefovir (Hepsera). Ju i merrni ato nga goja, më shpesh për një kohë të gjatë. Profesionisti juaj i kujdesit shëndetësor mund të rekomandojë kombinimin e dy prej këtyre ilaçeve. Ose profesionisti i kujdesit shëndetësor mund t’ju kërkojë të merrni një nga këto ilaçe me interferon për të përmirësuar përgjigjen ndaj trajtimit.
Injeksione interferoni. Interferoni është një version i prodhuar në laborator i një substance që trupi prodhon për të luftuar infeksionin. Ky lloj ilaçi përfshin peginterferon alfa-2a (Pegasys). Një anë pozitive e injeksioneve me interferon është se ato merren për një kohë shumë më të shkurtër sesa ilaçet orale antivirale. Por interferoni ka një shkallë të lartë efektesh anësore, të tilla si stomak i prishur, të vjella, vështirësi në frymëmarrje dhe depresion.
Interferoni përdoret kryesisht për të rinjtë me hepatit B që dëshirojnë të mos kenë nevojë për trajtim afatgjatë. Përdoret gjithashtu për gratë që mund të duan të mbeten shtatzënë brenda pak vitesh. Gratë duhet të përdorin kontraceptivë gjatë trajtimit me interferon. Mos merrni interferon gjatë shtatzënisë. Interferoni gjithashtu nuk është i përshtatshëm për njerëzit me cirrozë ose dështim akut të mëlçisë.
Transplantimi i mëlçisë. Nëse mëlçia juaj është dëmtuar rëndë, një transplant i mëlçisë mund të jetë një mundësi. Gjatë një transplantimi të mëlçisë, kirurgu heq mëlçinë tuaj të dëmtuar dhe e zëvendëson atë me një mëlçi të shëndetshme. Shumica e mëlçive të transplantuara vijnë nga donatorë të vdekur. Një numër i vogël vijnë nga donatorë të gjallë që dhurojnë një pjesë të mëlçisë së tyre.
Lexo edhe – Hepatiti dhe regjimi ushqimor, cilat ushqime dhe ilaçe duhen për mëlçinë
KOMPLIKACIONET
Të kesh një infeksion kronik të HBV-së mund të çojë në gjendje serioze shëndetësore. Komplikacionet përfshijnë:
Dhembje të mëlçisë, e quajtur edhe cirrozë. Ënjtja e quajtur inflamacion lidhet me hepatitin B. Inflamacioni mund të çojë në cirrozë që mund të parandalojë mëlçinë të funksionojë siç duhet.
Kanceri i mëlçisë. Njerëzit me hepatit kronik B kanë një rrezik më të lartë për kancer të mëlçisë.
Dështimi i mëlçisë. Dështimi akut i mëlçisë është një gjendje në të cilën funksionet jetësore të mëlçisë ndalen. Kur kjo ndodh, nevojitet një transplant mëlçie për të qëndruar gjallë.
Rritje e papritur e nivelit të virusit të hepatitit B. Tek disa njerëz me hepatit kronik B, nivelet e virusit janë të ulëta ose nuk janë gjetur ende nga testet. Nëse virusi fillon të bëjë shpejt kopje të vetes, testet mund ta dallojnë këtë rritje ose ta gjejnë virusin. Kjo quhet riaktivizim i virusit. Mund të çojë në dëmtim apo dështim të mëlçisë.
Riaktivizimi tenton të prekë njerëzit që kanë sistem imunitar të dobësuar, i quajtur edhe sistem imunitar i shtypur. Kjo përfshin njerëzit që marrin ilaçe që dobësojnë sistemin imunitar, të tilla si kortikosteroide me dozë të lartë ose kimioterapi. Para se të merrni këto ilaçe, duhet të testoheni për hepatitin B. Nëse testet tregojnë se keni hepatit B, konsultohuni me një specialist të mëlçisë të quajtur hepatolog para se të filloni këto ilaçe./ MeMjekun.com
Burimi: MayoClinic
SHËNIM: Informacionet e publikuara në portalin MeMjekun.com kanë vetëm qëllim informues dhe në asnjë rast të zëvendësojë përcaktimin e diagnozës, përshkrimin e trajtimit apo raportin direkt mjek-pacient dhe vizitën te specialisti. Gjithmonë rekomandohet t’i drejtoheni mjekut apo specialistit për çdo shqetësim që të keni.