Share This Article
Fillimi i shkollës mund të jetë emocionues për fëmijët e vegjël. Mund të jetë edhe i frikshëm. Kjo është e vërtetë nëse kjo është hera e tyre e parë që shkojnë në shkollë ose po fillojnë një vit të ri shkollor. Ndryshimi në rutinë mund të jetë veçanërisht i vështirë për disa fëmijë. Ky vit mund të jetë sfidues për shumë fëmije.
Pyetjet që mua më bëhet më shpesh
Për çfarë shqetësohen më shumë fëmijët e vegjël kur bëhet fjalë për fillimin e shkollës?
Fëmijët mund të shqetësohen për shumë gjëra të ndryshme. Në fakt nuk është aspak e pazakontë, veçanërisht për fëmijët me dallime në të mësuar dhe në të menduar. Ankthi i disa fëmijëve është rreth miqve, sepse ata nuk do t’i shohin aq shpesh miqtë e tyre të kopshtit. Kjo do të thotë se ata do të duhet të rivendosin lidhjet me miqtë e shkollës ose të bëjnë miq të rinj.
Për disa fëmijë, ideja për të shkuar në shkollë dhe për tu kthyer në shtëpi kur prindërit si shoqërojnë dot për shkak të orareve të punës mund të jetë gjithashtu një problem. Për të tjerët, perspektiva e takimit me mësues të rinj është një shqetësim. Fëmijë të tjerë mund të shqetësohen nëse do të kenë apo jo të gjitha rrobat dhe mjetet e duhura për shkollën.
Nëse është hera e parë që fillojnë shkollën, shumë fëmijë janë të shqetësuar për të panjohurat. Kjo është ndoshta hera e parë që ata janë larg prindërve për një periudhë të gjatë kohore, gjë që mund të krijojë ankth.
Për fëmijët që kanë qenë në shkollë më parë, ata mund të ndihen të shqetësuar për kalimin në një klasë të re shtimi i lëndëve. Ata mund të shqetësohen për të bërë miq të rinj, për të njohur një mësues të ri dhe për të qenë përsëri larg shtëpisë.
Shumica e fëmijëve të vegjël janë krijesa të zakonit dhe lulëzojnë sipas rutinave dhe orareve. Fillimi i shkollës ndryshon atë që ata kanë pritur me stilin e tyre të parashikueshëm të jetesës.
Ata mund të ndihen të pasigurt për mjedisin e shkollës dhe klasës. Mund të ketë fëmijë që janë të shqetësuar për diçka tjetër të thjeshtë si ngrënia e drekës në shkollë ose përdorimi i një banje që nuk e njohin.
Pyetja tjetër qe më bëhet është “Se Si mund ta dalloj nëse fëmija im po përjeton ankth për fillimin e shkollës?”
Shumë fëmijë e kanë të vështirë të dallojnë kur janë në ankth dhe t’i shprehin ato ndjenja me fjalë. Por sjellja e fëmijës suaj do t’ju japë sugjerime. Jini të vëmendshëm dhe kuptoni kur fëmija juaj duket i mërzitur i papërqendruar kur ata janë të frikësuar ose nervozë, ata mund të ndihen të sëmurë ose të sillen në mënyra që nuk janë tipike për ta. Kështu janë duke ju thonë se diçka po i shqetëson.. Vini re nëse fëmija juaj ka probleme me gjumin ose nëse shihni ndonjë ndryshim gjatë vakteve.
Fëmijët shprehin frikën e tyre me pyetje sigurie. Për shembull, disa mund të pyesin: “A do të mund të qëndrosh me mua?” “A do të më pëlqejë mësuesi im?” “A do të bëj miq?”
Është gjithashtu e zakonshme të shohim simptomat fizike të ankthit tek femijet. Fëmija juaj mund të ketë dhimbje barku, zakonisht në mëngjes para shkollës ose në mbrëmje para se të shkojë në shtrat.
Si të përballeni me shqetësimet e kthimit në shkollë?
Më poshtë janë disa strategji të përgjithshme që prindërit mund të përdorin për t’u marrë me shqetësimet e kthimit në shkollë, të ndjekura nga një orar që çon deri në ditën e parë të shkollës.
KUJDENI PËR BAZËN
Askush nuk e përballon mirë kur është i lodhur apo i uritur. Fëmijët e shqetësuar shpesh harrojnë të hanë, nuk ndihen të uritur dhe nuk flenë mjaftueshëm. Jepini fëmijës suaj ushqime të shpeshta dhe me vlera ushqyese. Gjatë kësaj kohe, ju gjithashtu duhet të ndërtoni rutina të rregullta, në mënyrë që jeta të jetë më e parashikueshme për fëmijën tuaj. Këto rutina mund të përfshijnë zakonet e mëngjesit dhe para gjumit, si dhe oraret e të ngrënit.
INKURAJOJENI FËMIJËN TUAJ TË NDAJË FRIKËN TIJ/SAJ.
Pyesni fëmijën tuaj se çfarë e shqetëson atë. Tregojini fëmijës tuaj se është normale të ketë shqetësime. Para dhe gjatë javëve të para të shkollës, caktoni një kohë dhe vend të rregullt për të folur. Disa fëmijë ndihen më rehat në një hapësirë private me vëmendjen tuaj të pandarë (si p.sh. para gjumit ose gjatë vaktit). Adoleshentët shpesh mirëpresin një lloj shpërqendrimi për të zvogëluar intensitetin e shqetësimeve dhe ndjenjave të tyre (si ngarja në makinë ose shëtitja).
SHMANGNI VËNIEN E LIMITEVE…NË VEND TË SAJ BËNI NJË PLAN PËR ZGJIDHJEN E PROBLEMEVE
Fëmijët shpesh kërkojnë siguri se gjërat e këqija nuk do të ndodhin në mënyrë që të zvogëlojnë shqetësimin e tyre. Mos i siguroni me “Mos u shqetësoni!” ose “Gjithçka do të jetë mirë!” Në vend të kësaj, inkurajoni fëmijën tuaj të mendojë për mënyrat për të zgjidhur problemin e tij ose të saj. Për shembull, “Nëse (më e keqja) ndodh, çfarë mund të bëni?” ose “Le të mendojmë për disa mënyra se si mund ta trajtoni atë situatë.” Kjo ju jep mundësinë të mësoni fëmijën tuaj se si të përballojë (dhe interpretojë) situata të frikshme reale dhe të imagjinuara. Ju gjithashtu do t’i jepni fëmijës tuaj mjetet që i nevojiten për të përballuar një situatë të papritur që mund të lindë. Shihni Si të adresoni Kërkimin e Sigurimit të Tepruar për më shumë detaje.
Këtu është një skenar shembull për të angazhuar fëmijën tuaj në zgjidhjen dhe planifikimin e problemeve (në vend që të jepni siguri):
Lojë me role me fëmijën tuaj. Ndonjëherë luajtja me role të një situate të caktuar me fëmijën tuaj mund ta ndihmojë atë të bëjë një plan dhe të ndihet më i sigurt se ai ose ajo do të jetë në gjendje ta përballojë situatën. Për shembull, lëreni fëmijën tuaj të luajë rolin e mësuesit kërkues ose shokut të klasës ngacmues. Më pas, modeloni përgjigjet e duhura dhe teknikat e përballimit për fëmijën tuaj, për ta ndihmuar atë të qetësohet.
Përqendrohuni në aspektet pozitive!
Inkurajoni fëmijën tuaj të ridrejtojë vëmendjen larg shqetësimeve dhe drejt pozitiveve. Pyeteni fëmijën tuaj: “Cilat janë tre gjërat për të cilat jeni më i emocionuar në ditën tuaj të parë të shkollës?” Shumica e fëmijëve mund të mendojnë për diçka të mirë, edhe nëse është thjesht të hanë një rostiçeri të veçantë ose të shkojnë në shtëpi në fund të ditës. Shanset janë që aspektet argëtuese thjesht të anashkalohen nga shqetësimet e përsëritura.
Kushtojini vëmendje sjelljes suaj.
Mund të shkaktojë ankth për prindërit që t’ia dorëzojnë kujdesin dhe përgjegjësinë e fëmijës së tyre mësuesve. Fëmijët marrin sinjale nga prindërit e tyre, kështu që sa më shumë besim dhe rehati të mund të modeloni, aq më shumë fëmija juaj do të kuptojë se nuk ka arsye për t’u frikësuar. Jini mbështetës por të vendosur. Kur thoni lamtumirë në mëngjes, thoni me gëzim – një herë! Sigurohuni që të mos i shpërbleni protestat, të qarat ose zemërimet e fëmijës suaj duke e lejuar atë të shmangë shkuarjen në shkollë. Në vend të kësaj, me një ton të qetë, thuaj: “E shoh se të shkosh në shkollë po të frikëson, por duhet të shkosh akoma. Më thuaj për çfarë shqetësohesh, që të flasim për të.” Shanset janë që fëmija juaj të jetë në ankth për diçka që kërkon pak zgjidhje problemi, luajtje me role, planifikim dhe/ose përfshirje nga mësuesi.
Artikull nga Irena Danjolli, punonjëse sociale
SHËNIM: Informacionet e publikuara në portalin memjekun.com kanë vetëm qëllim informues dhe në asnjë rast të zëvendësojë përcaktimin e diagnozës, përshkrimin e trajtimit apo raportin direkt mjek-pacient dhe vizitën te specialisti. Gjithmonë rekomandohet t’i drejtoheni mjekut apo specialistit për çdo shqetësim që të keni.