Çfarë është haloterapia, apo terapia e kripës dhe pse është e nevojshme?
Share This Article
E njohur dhe si terapia e kripës, haloterapia është një trajtim alternativ që përfshin ekspozimin dhe thithjen e mëvonshme të grimcave të klorurit të natriumit për të arritur një përfitim shëndetësor.
Terapia me kripë përdor mikroklimat e ngopura me klorur natriumi, artificiale ose natyrale, të tilla si shpellat e kripës dhe minierat e kripës së gurit (speleoterapia).
Trajtimi haloterapeutik ka shfaqur avantazhe thelbësore për sëmundjet e rrugëve të frymëmarrjes, veçanërisht mund të jetë i dobishëm në rastet e infeksioneve virale, kollës, ftohjes alergjike, astmës, sinozitit, bronkitit etj.
Haloterapia mund të udhëzohet si një trajtim plotësues për përfitimet që mund të sjellë, por nuk duhet të zëvendësojë terapinë farmakologjike, veçanërisht në rastin e patologjive kronike.
ÇFARË ËSHTË HALOTERAPIA?
Terapia me kripë ka rrënjë shumë të lashta. Në Greqinë e lashtë, Hipokrati rekomandonte thithjen e avujve të ujit të kripës për lehtësimin e inflamacionit të traktit respirator, ndërsa murgjit mesjetarë i çonin pacientët thellë në shpellat e kripës, ku thyenin stalaktitet për të mbushur ajrin me grimca kripe.
Ndërsa sot, haloterapia në thelb përfshin thithjen e një aerosoli të bërë nga klorur natriumi të mikronizuar. Në një seancë moderne haloterapie, pacienti vendoset në një “dhomë kripe” të krijuar posaçërisht për të rikrijuar mikroklimën që gjendet brenda një shpelle kripe natyrale. Në mënyrë tipike, muret dhe dyshemeja e këtij mjedisi të kufizuar mbulohen gjithashtu me kripë. Për ta bërë atmosferën të ngopur me klorur natriumi, përdoren pajisje të veçanta mjekësore (halogjeneratorë kripe ose mikronizues) të cilët reduktojnë kripën e thatë farmaceutike në grimca me madhësi mikrometrike, të cilat më pas jonizohen. Halogjenatori është programuar për të sinkronizuar madhësinë e grimcave, përqendrimin, temperaturën (18°-24) dhe lagështinë (40-60%).
Shpella e kripës artificiale, në fakt, duhet të gjenerojë një mikroklimë të kontrolluar në mënyrë që terapia me kripë të ketë një efekt optimal. Një përqendrim i lartë i kripës i pa monitoruar mund të shkaktojë, për shembull, mbajtje të lëngjeve (limfedemë).
Bazuar në studimet klinike, ajri i kripur i thithur ka një veprim antibakterial dhe anti-inflamator në të gjithë traktin respirator, thith edemën (ënjtjen) e mukozave, pastron rrugët e frymëmarrjes dhe liron gëlbazën, duke rivendosur kështu funksionimin normal në rrugët e frymëmarrjes.
Normalisht, njerëzit që i nënshtrohen një seance terapeutike nuk raportojnë efekte negative, por në disa raste grimcat e kripës mund të shkaktojnë sulme të kollitjes dhe nxjerrjen e mukusit (që në aspekte të tjera është një nga rezultatet e supozuara të dëshiruara).
Një seancë haloterapie për një të rritur zgjat afërsisht 45 minuta, ndërsa seanca për fëmijët është afërsisht 25 minuta. Disa pacientë marrin lehtësim të konsiderueshëm të simptomave brenda 4-5 seancave, por rezultati terapeutik është subjektiv. Aktualisht nuk ka prova të mjaftueshme për të përcaktuar nëse terapia me kripë është vërtet efektive. Është e rëndësishme të mbani mend se kripa është një terapi plotësuese: ajo ndihmon në menaxhimin dhe kontrollin e gjendjes patologjike, por nuk duhet të konsiderohet një alternativë ndaj trajtimit farmakologjik.
MEKANIZMI I VEPRIMIT
Aerosoli i ngarkuar negativisht thithet lehtësisht me ritmin natyral të frymëmarrjes, pasi grimcat e kripës janë shumë të vogla dhe pothuajse të padukshme. Kripa mund të thithet deri në nivelin më të thellë të mushkërive, ku shpërndahet dhe tërheq ngarkesa pozitive, si papastërtitë e vogla, ndotësit e ajrit ose alergjenët, të cilët më pas largohen përmes kollitjes, rrjedhës së gjakut ose largohen nga trupi nëpërmjet proceseve të tjera metabolike.
Terapia me aerosol me inhalimin hipertonik të kripës mund të jetë potencialisht efektiv pasi:
– Eliminon mukozën nga rrugët e frymëmarrjes, në mënyrë që të rivendoset rrjedhja e duhur e frymëmarrjes;
– Prodhojnë një efekt anti-inflamator dhe baktericid;
– Ulja e hiperreaktivitetit bronkial;
– Përmirësimi i funksionit të mushkërive;
– Ndihmon në eliminimin e grimcave të padëshiruara të thithura nga mushkëritë.
EFEKTET ANËSORE DHE KUNDËRUDHËZIMET
Në raste të rralla, gjatë trajtimit mund të shfaqen fenomene të përkohshme si kruajtje, irritim i lëkurës, fytit dhe syve.
Haloterapia nuk rekomandohet, megjithatë, për pacientët që vuajnë nga:
– Gjendjet aktuale akute të patologjive të frymëmarrjes;
– Intoksikimi për shkak të alkoolit ose drogës;
– Infrakt;
– Gjakderdhje e fundit ose gjakderdhje nga hunda;
– Hemoptiza;
– Hipertensioni i rëndë sistemik.
APLIKACIONET TERAPEUTIKE
Cilat kushte mund të trajtohen me terapi me kripë?
Përfitimet e terapisë me kripë janë theksuar në epokën moderne. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Dr. Karl Hermann Spannagel vëzhgoi përmirësime shëndetësore te pacientët e tij me probleme të frymëmarrjes kur ata u strehuan nga bombardimet në Kluterthöhle, një shpellë kripe në Gjermani e përdorur si bunker për t’u mbrojtur nga sulmet ajrore. Pas Luftës së Dytë Botërore, disa studime të kryera dhe popullariteti i trajtimit në vendet e origjinës lejoi përhapjen e speleoterapisë në të gjithë Evropën, veçanërisht për trajtimin e astmës (përmirësimi i simptomave, funksioni i frymëmarrjes dhe pakësimi i përdorimit të barnave) dhe sëmundje të tjera të frymëmarrjes. Kohët e fundit, vëzhgimet e mëtejshme kanë arritur në përfundimin se terapia me kripë mund të aplikohet në një gamë më të gjerë.
Disa nga këto përfshijnë:
– Alergjitë;
– Riniti alergjik (ose ethet e barit);
– Ftohjet dhe gripi;
– Kollë;
– Astma;
– Sinusiti;
– Tonsiliti;
– Bronkit kronik;
– Sëmundja kronike obstruktive pulmonare;
– Emfizemë;
– Fibroza cistike;
– Infeksionet e veshit.
Për më tepër, është vërejtur lehtësim nga simptomat e një sërë sëmundjesh dermatologjike, si psoriaza, ekzema, dermatiti dhe irritime të tjera të lëkurës, pasi haloterapia ndihmon në normalizimin e florës normale sipërfaqësore të lëkurës.
MOS HARRONI! Haloterapia, në fakt, duhet të konsiderohet gjithmonë si një formë e mjekësisë natyrore plotësuese./ MeMjekun.com