Share This Article
Ekzema është zhvillimi i një gjendje inflamatore të lëkurës, e cila përsëritet disa herë brenda vitit. Nëse lëkura juaj kruhet dhe skuqet herë pas here ju mund të keni ekzemë.
Këtë situatë e ndeshim përgjithësisht në fëmijë, por edhe tek të rriturit.
Një nga format më të zakonshme të ekzemës në fëmijë është Dermatit atopik.
Termi “Atopic” i referohet një alergjie. Njerëzit me ekzemë shpesh kanë alergji ose astma bronkiale.
Ekzistojnë gjithashtu disa simptoma të zakonshme për të gjitha llojet e ekzemës:
lëkurë e thatë, me luspa,skuqje,kruarje, e cila mund të jetë intensive.
SHKAQET
Studimet e ndryshme shkencore thonë: mund të jetë një kombinim i shkaktarëve dhe gjeneve. Llojet e ndryshme përfshijnë:
1- dermatiti atopik
2- dermatiti alergjik i kontaktit
3- Ekzemë dyshidrotike
4- Neurodermatiti
5- ekzemë diskoide
Në mënyrë tipike, njerëzit me ekzemë kanë sistem imunitar që reagojnë shumë kur ngacmohen, duke çuar në inflamacion, skuqje kruarjen të shkallëve të ndryshme
-Shkaqet
e ekzemës mund të përfshijnë:
– Gjenetikë
Filaggrin është një proteinë që ndihmon lëkurën të ruajë një barrierë mbrojtëse.
Në disa njerëz me ekzemë, geni përgjegjës për krijimin e filagrinës ka një mutacion.
Nëse trupi nuk mund të prodhojë filagrinën të mjaftueshme, lëkura nuk mund të mbajë lagështirën konstante dhe bakteret dhe mikrobet mund të depërtojnë në shtresat e jashtme. Kjo çon në lëkurë të thatë dhe të infektuar lehtë.
studimet kanë konfirmuar këtë zbulim dhe të paktën 20 mutacione të humbjes së funksionit (ndryshimet në një gjen që e parandalojnë atë të funksionojë siç duhet) që shkaktojnë mungesën e filagrinës janë zbuluar në shumë grupe të ndryshme raciale.
Mungesa e Filaggrin është gjithashtu e lidhur me ekzemën më të rëndë atopike dhe me qëndrueshmërinë e saj tek të rriturit.
– Trashëgimia nga prindërit është faktor predispozues.
– Ushqimet
mund të shkaktojnë që simptomat e ekzemës të shpërthejnë ose të përkeqësohen. Një person mund të mos ketë një alergji të vërtetë ndaj ushqimeve, por mund të jetë i ndjeshëm ndaj disa ushqimeve që më pas mund të shkaktojnë një reagim. Përveç kësaj, një fëmijë me dermatit atopik mund të ketë një rrezik më të lartë të ndjeshmërisë ndaj ushqimit.
– Irrituesit
Një varg produktesh të përdorura për pastrimin e shtëpisë, produktet kozmetike ose disa substanca natyrore mund të shkaktojnë shpërthimin e ekzemës.
Sipas Shoqatës Kombëtare të Ekzemës, irrituesit e zakonshëm përfshijnë:
•Pomadat antibakterial
•detergjentë
•dezinfektues
•aromat
•lëng frutash
•metalet
• sapunë
•disa pëlhura
– Faktorë të tjerë mjedisorë ose alergjenë gjithashtu mund të shpërthejnë ekzemën, të tilla si merimangat ,
pluhurit të shtëpisë,
gëzofi i kafshëve shtëpiake,
poleni ose myku.
Në disa individë, disa ushqime me bazë acide ose erëza të forta mund të përkeqësojnë ekzemën.
• Stresi
Mjekët nuk janë plotësisht të sigurt se si stresi emocional vepron si shkaktar i ekzemës. Sidoqoftë, disa njerëz përjetojnë përkeqësimin e simptomave të ekzemës nëse ndihen të stresuar.
• Hormonet
Gratë mund të përjetojnë shfaqje të ekzemës në ditët para periodave , ose gjatë shtatzënisë. Përveç kësaj, një person në menopauzë gjithashtu mund të preket nga një ekzemë me skuqje për shkak të një rënie në
, i cili ndikon në atë se sa lëkura mund të mbajë lagështirën.
• Medikamentet
Nëse një person është i ndjeshëm ndaj një ose më shumë përbërësve në ilaçe të caktuara, ky reagim mund të ndikojë në simptomat e ekzemës, duke përfshirë ekzemën diskoide, e njohur gjithashtu si ekzema nummulare.
Një traumë që krijon dëmtime të dukshme të lëkurës mund të shkaktojë ekzemë post-traumatike. Ndërsa indet shërohen vetë, përgjigja inflamatore ose ndonjë infeksion i lokalizuar mund të shkaktojë ekzemë.
Nuk ka një kurë të njohur për ekzemën, dhe skuqjet nuk do të zhduken thjesht nëse nuk trajtohen. Për shumicën e njerëzve, ekzema është një gjendje kronike që kërkon shmangien e kujdesshme të shkaktarëve për të ndihmuar në parandalimin e shpërthimeve.
• Mosha gjithashtu mendohet të luajë një rol: Rreth 60 për qind e njerëzve që kanë ekzemë duke e zhvilluar atë që në moshën mbi 6 muajsh. Nëse zhvilloni ekzemë si fëmijë, atëherë mund të përjetoni simptoma të përmirësuara ndërsa plakeni.
Sa zgjasin acarimet e ekzemës?
Koha e shërimit nga ekzema në fund të fundit varet nga shkaku themelor.
Nëse keni një shpërthim nga një shkaktar i ekzemës së kontaktit, skuqja ka të ngjarë të zhduket brenda disa javësh pas trajtimit. (Shkaku i ekzemës së kontaktit është një substancë që sjell skuqje, kruarje kur bie në kontakt me lëkurën .
TRAJTIMI
Konsiston në kremëra hidratues. Në fazën më të acaruar, për pak ditë mund të përdoren pomadë me kortizonikë, për të qetësuar kruarjen e mundimshme, skuqjen .
Nëse zgjat, ose kap siprfaqe të mëdha mund të përdoren tableta antialergjike.
– Përkujdesje:
Lajeni shpesh lëkurën.
Zgjidhni sapune të lëngshëm, për lëkurë delikate ose
hypoalergjike.
Vishni doreza kur punoni me substanca irrituese. Shmangni alergenët kur është e mundur.
Përdorni krem mbrojtës hidratues.
Edhe ushqyerja luan rol në shmangien në fazën e acarimit. Ndër ushqimet që e shpërthejnë janë e bardha e vezës, peshku, aromatizuesit ushqimorë, acide si domatja, piperi mjalti etj
Rekomandohet bërja e provave të alergjisë, për të identifikuar shkaktarin. Më pas, nëse është e mundur, ta shmangni atë.
Artikull nga dr. Zerina Sheme